Wielki Grunwald

XIX wiek, zwany wiekiem historyzmu, przyniósł ogromne zainteresowanie malarstwem batalistycznym. Wśród twórców scen bitewnych wyróżniali się:

• Piotr Michałowski,
• Juliusz Kossak,
• Maksymilian Gierymski
• Józef Brandt.

Batalistyka ukazuje zarówno wydarzenia historyczne, jak i artystyczne wizje bitew czy obozowego życia żołnierzy.

Najbardziej znanym polskim obrazem batalistycznym jest „Bitwa pod Grunwaldem” Jana Matejki, namalowana w latach 1872-1878. Dzieło przedstawia starcie wojsk polsko-litewskich z zakonem krzyżackim, które miało miejsce 15 lipca 1410 roku. Matejko, tworząc swoją monumentalną kompozycję, nie dążył do wiernego odwzorowania średniowiecznych realiów, lecz nadał obrazowi silne znaczenie symboliczne. Jego wizja bitwy, pełna dynamiki i dramatyzmu, odcisnęła się na wyobraźni kolejnych pokoleń Polaków.

Jan Matejko od młodości fascynował się tematem Grunwaldu. Już w wieku 17 lat stworzył obraz „Władysław Jagiełło z Witoldem modlący się przed bitwą pod Grunwaldem”, a mając 23 lata – akwarelę „Władysław Jagiełło na pobojowisku grunwaldzkim”. Prace nad wielkoformatowym dziełem rozpoczął w 1872 roku, a ukończył je w 1878. „Bitwa pod Grunwaldem” do dziś pozostaje jednym z najważniejszych symboli polskiej historii i sztuki.